توپولوژی شبکه چیست؟

برای اینکه بتوان شبکه‌ای را تنظیم کرد -چه شبکه خانگی و چه شبکه بزرگ سازمانی- نیاز به نقشه و طرح است که با توجه به آن نقشه، شبکه را پیاده سازی نمود. عناصر مختلف در یک شبکه را با توجه به توپولوژی آن بهم وصل می‌کنند. توپولوژی انواع مختلفی دارد.

مدل های مختلف توپولوژی چیست؟

توپولوژی شبکه دارای ۶ طرح اصلی است:

• توپولوژی خطی BUS TOPOLOGY

• توپولوژی حلقه ای RING TOPOLOGY

• توپولوژی ستاره ای STAR TOPOLOGY

• توپولوژی مش MESH TOPOLOGY

• توپولوژی درختی TREE TOPOLOGY

• توپولوژی ترکیبی HYBRID TOPOLOGY

توپولوژی خطی یا BUS TOPOLOGY چیست؟

توپولوژی خطی شبکه‌ای است که در آن هر کامپیوتر و هر دستگاه به یک کابل متصل است. این نوع توپولوژی داری دو سر و دو نقطه‌ پایان می‌باشد.

ویژگیهای توپولوژی خطی :

• این نوع توپولوژی اطلاعات را فقط در یک جهت انتقال می‌دهد.

• هر دستگاه به یک کابل متصل است.

مزیت‌های توپولوژی خطی چیست؟

• توپولوژی خطی یک نوع توپولوژی مقرون به صرفه به شمار می‌رود.

• در مقایسه با توپولوژی های دیگر از کابل کمتری استفاده می‌شود.

• در شبکه های کوچک به راحتی می‌توان از آن استفاده کرد.

• به راحتی قابل پیاده سازی برای هر فرد است.

معایب توپولوژی خطی چیست؟

• اگر کابلی دچار مشکل شده یا قطع شود کل شبکه نیز قطع خواهد شد.

• اگر یکی از سیستم ها کار نرم افزاری سنگینی انجام دهد و یا از ترافیک اینترنت به مقدار زیادی استفاده کند سرعت دیگر سیستم‌ها کاهش می‌یابد.

• کابل ها طول محدود دارند و نمی‌توان از آنها برای سیستم‌های با فاصله زیاد استفاده کرد.

• توپولوژی خطی از توپولوژی حلقه ای سرعت کمتری در انتقال داده دارد.

توپولوژی حلقه ای یا RING TOPOLOGY چیست؟

این توپولوژی با توجه به شکل آن توپولوژی حلقه‌ای نام گذاری شده است زیرا دستگاه ها و کامپیوتر ها به صورت حلقه بهم متصل شده و هر کامپیوتر به کامپیوتر کناری‌ وصل است.

ویژگی های توپولوژی حلقه‌ای چیست؟

• در این توپولوژی از تعدادی repeaters استفاده می‌شود. زیرا هنگامی که در توپولوژی‌های بزرگ‌تر داده‌ای بخواهد از کامپیوتر شماره‌ یک به کامپیوتر شماره‌ ١٠٠ انتقال داده شود باید از تمام ٩٩ کامپیوتر عبور کند. Repeaters ها باعث حفظ شدن داده در این انتقالات می‌شوند و مانع از آسیب دیدن داده می‌شوند.

• در این توپولوژی اتصال به صورت یک طرفه است اما می‌توان با استفاده از دو سیم میان هر کامپیوتر آن را به اتصال دوطرفه تبدیل کرد که به آن توپولوژی حلقه‌ای دوطرفه نیز می‌گویند.

• داده ها به شیوه‌ای متوالی منتقل می‌شوند که منظورمان بایت به بایت است. داده های ارسال شده باید از طریق هر کامپیوتر از شبکه عبور کنند تا به کامپیوتر مقصد برسند.

مزایای توپولوژی حلقه‌ای چیست؟

• یک توپولوژی ارزان به حساب می‌آید.

• سرعت انتقال داده‌ها در شبکه با استفاده‌ زیاد از اینترنت و یا انتقال بالای داده ها بین کامپیوتر ها افت پیدا نمی‌کند.

معایب استفاده از توپولوژی حلقه‌ای چیست؟

• به علت وصل شدن متوالی کامپیوتر ها به هم، عیب‌یابی در توپولوژی حلقه سخت‌تر از باقی توپولوژی‌ها است.

• افزودن یا حذف یک کامپیوتر فعالیت کل شبکه را مختل خواهد کرد.

توپولوژی ستاره ای یا STAR TOPOLOGY چیست؟

در این نوع توپولوژی تمامی کامپیوترها از طریق کابل به یک HUB در مرکز کامپیوتر‌ها وصل می‌شوند. HUB یک دستگاه مرکزی در شبکه شناخته می‌شود که تمامی دستگاه‌های موجود در شبکه به طور جداگانه به آن متصل می‌شوند.

ویژگی های توپولوژی ستاره‌ای چیست؟

• هر دستگاه دارای اتصال جداگانه به HUB است.

• HUB در مرکز به عنوان یک REPEATER عمل می‌کند.

• این نوع توپولوژی را می‌توان با فیبر نوری یا کابل coaxial راه اندازی و استفاده کرد.

مزیت های توپولوژی ستاره‌ای چیست؟

• در مواقعی که دستگاه ها در شبکه تعدادشان کم است سرعت بالایی در انتقال داده‌ی شبکه وجود دارد.

• HUB را می‌توان به راحتی ارتقا داد.

• این توپولوژی شبکه به راحتی عیب‌یابی می‌شود.

• به راحتی راه‌اندازی و پیاده‌سازی می‌شود.

• اگر یکی از دستگاه‌ها دچار مشکل شود، دستگاه‌های دیگر می‌توانند بدون هیچ مشکل خاصی به کار خود ادامه بدهند.

معایب توپولوژی ستاره‌ای چیست؟

• هزینه‌ی نصب و پیاده سازی توپولوژی ستاره ای بالا است.

• برای استفاده قیمت بالایی دارند که شاید مقرون به صرفه نباشد.

• اگر HUB از کار بیفتد و یا دچار مشکل شود، تمام شبکه دچار مشکل شده و کار نمی‌کند.

• عملکرد و سرعت عمل شبکه بستگی به ظرفیت HUB مورد استفاده دارد.

توپولوژی مش MESH TOPOLOGY چیست؟

این توپولوژی به صورت نقطه‌ای دستگاه‌ها را به هم متصل می‌کند. در این نوع شبکه تمامی دستگاه‌ها و کامپیوتر‌ها بهم وصل می‌شوند.

دو روش برای انتقال داده بر روی توپولوژی مش وجود دارد:

• مسیریابی

• سیلابی

توپولوژی MESH: مسیریابی

 در این روش، دستگاه‌ها یک منطق مسیریابی دارند. در این توپولوژی برای انتقال داده بین کامپیوترها از کوتاه‌ترین فاصله ممکن استفاده می‌شود.

توپولوژی MESH : سیلابی

در این مسیریابی، داده‌های مشابه به تمامی دستگاه‌ها و کامپیوتر‌ها منتقل می‌شوند.

انواع توپولوژی مش چیست؟

• توپولوژی جزئی مش: در این توپولوژی برخی از سیستم‌ها به همان شکل به عنوان توپولوژی مش، هم‌بندی می شوند اما برخی از دستگاه ها فقط به دو یا سه دستگاه وصل می شوند.

• توپولوژی کامل مش: هر کامپیوتر یا دستگاه به یکدیگر متصل می شوند.

ویژگی‌های توپولوژی مش چیست؟

• اتصال کامل تمام دستگاه‌ها به یکدیگر.

• نسبت به باقی توپولوژی‌ها قدرتمند‌تر است.

• این نوع توپولوژی به هیچ عنوان انعطاف‌پذیر نیست.

مزیت های توپولوژی مش به شرح زیر است :

• بار داده‌ی انتقال داده شده از هر دستگاه به دستگاه دیگر بر کابل و اتصال همان دو دستگاه تاثیر می‌گذارد.

• از جمله توپولوژی‌های قدرتمند به شمار می‌رود.

• مشکل به راحتی تشخیص داده می‌شود.

• امنیت و حریم خصوصی را فراهم می‌کند.

معایب توپولوژی مش موارد زیر می‌باشد :

• نصب و راه اندازی این نوع شبکه نسبت به بقیه توپولوژی‌ها سخت‌تر است.

• به علت اینکه تمامی دستگاه‌ها به صورت جداگانه بهم وصل می‌شوند، کابل بیشتری مورد استفاده قرار می‌گیرد و هزینه‌ی آن نیز بالاتر می‌رود.

توپولوژی درخت TREE TOPOLOGY چگونه است؟

این توپولوژی نیز یک دستگاه ریشه یا مرکزی دارد و تمام دستگاه‌های دیگر به آن مرکز به صورت سلسله مراتبی متصل می شوند. این توپولوژی حداقل باید سه سطح به صورت سلسله مراتب داشته باشد.

ویژگی های توپولوژی درخت چیست؟

• از این نوع توپولوژی در شبکه های بزرگ استفاده می‌شود.

• اگر دستگاه‌ها به صورت سلسله مراتبی در یک گروه قرار گیرند، شبکه به صورت ایده‌آل عمل خواهد کرد.

۴ مورد از مزایای توپولوژی درخت چیست؟

• دستگاه‌های بیشتری را نسبت به توپولوژی خطی و ستاره ای شامل می‌شود.

• گسترش تعداد دستگاه‌ها امکان پذیر و آسان می‌باشد.

• در این توپولوژی دستگاه‌ها به راحتی مدیریت و نگهداری می‌شوند.

• تشخیص خطا در کل شبکه به راحتی انجام می‌شود.

4 مورد از معایب استفاده از توپولوژی درختی چیست؟

• کابل های زیادی در این توپولوژی مورد استفاده قرار میگیرند.

• از جمله توپولوژی‌های هزینه‌بر به حساب می‌آید.

• اگر دستگاه‌های بیشتر به آن اضافه شود نگهداری از این توپولوژی نیز به طبع سخت‌تر خواهد شد.

• اگر دستگاه‌ مرکزی از کار بیفتد و یا دچار مشکل شود کل شبکه دچار مشکل خواهد شد.

توپولوژی ترکیبی HYBRID TOPOLOGY چیست؟

این توپولوژی یک نوع ترکیبی از چند توپولوژی است. بطور مثال اگر در یک دفتر بزرگ از توپولوژی ستاره‌ای و توپولوژی درختی به طور همزمان استفاده شود، یک Topology ترکیبی به وجود می‌آید.

ویژگی‌های توپولوژی ترکیبی چه مواردی هستند؟

• این توپولوژی از ترکیب دو یا چند توپولوژی به وجود می‌آید.

• این شبکه شامل مزایا و معایب توپولوژی‌های به کار رفته در آن می‌شود.

مزایای توپولوژی ترکیبی چیست؟

• به علت ترکیبی بودن روشها، بسیار قابل انعطاف پذیر است.

• مقیاس و تعداد دستگاه‌های استفاده شده در این توپولوژی به راحتی می‌توانند افزایش یابند.

• تشخیص خطا در شبکه بسیار راحت‌تر می‌شود.

معایب استفاده از توپولوژی ترکیبی چه مواردی هستند؟

• این توپولوژی هزینه‌ زیادی برایتان دارد.